29 دسامبر 2023- تجزیه و تحلیل ثانویه ی داده های کارآزمایی بالینی که در مجله دسترسی آزاد BMJ Nutrition Prevention & Health منتشر شده است، نشان می دهد که داروی دولاگلوتید (Trulicity) که برای درمان دیابت نوع 2 بکار می رود، ممکن است به طور قابل توجهی خطر افزایش وزن قابل توجه را پس از ترک سیگار، کاهش دهد.

بر اساس این تحلیل به نظر می رسد که زنان نسبت به مردان 5 برابر احتمال بیشتری دارد که پس ترک سیگار، دچار اضافه وزن زیادی شوند.

همچنین به نظر می رسد که نرخ بازگشت به کشیدن سیگار برای زنان نسبت به مردان بیشتر است. یکی از توضیحات احتمالی پیشنهاد شده برای این موضوع این است که آنها ممکن است بیشتر نگران خطر افزایش وزن شدید در پی ترک سیگار باشند، اگرچه هیچ مدرک محکمی برای این موضوع وجود ندارد.

نتایج یک کارآزمایی بالینی که قبلا منتشر شده بود، نشان داد که در مقایسه با درمان پلاسبو، داروی دولاگلوتید به طور قابل توجهی افزایش وزن را در افرادی که سیگار را ترک کرده بودند، کاهش می دهد. اما به گفته محققان، مشخص نبود که آیا این کاهش وزن با جنسیت ارتباط دارد یا خیر.

بنابراین، آنها داده‌های این کارآزمایی را دوباره تجزیه و تحلیل کردند تا ببینند آیا تفاوت‌های جنسیتی در کاهش یا افزایش وزن در 12 هفته پس از تلاش برای ترک سیگار وجود دارد یا خیر.

این کارآزمایی شامل 255 بزرگسال بود که 155 نفر از آنها زن بودند. میانگین سنی آنها بین 42 تا 44 سال و تعداد سیگارهای مصرفی روزانه به طور متوسط 20 نخ برای دوره ای بین 19 تا 22 سال بود.

شرکت‌کنندگان در این کارآزمایی به‌طور تصادفی برای دریافت تزریقی دوز 1.5 میلی‌گرم در 0.5 میلی‌لیتر دولاگلوتاید، یا 0.5 میلی‌لیتر درمان پلاسبو، به‌علاوه داروی ترک سیگار وارنیکلین 2 میلی‌گرم در روز، و مشاوره رفتاری برای مدت 12 هفته تقسیم شدند.

دولاگلوتید، اثرات هورمون GLP-1 را تقلید می کند که به طور طبیعی در روده در پاسخ به غذا تولید می شود و به تنظیم میزان گلوکز در خون و افزایش وزن کمک می کند.

در شروع کارآزمایی، میانگین وزن در بین زنان کمی بیش از 72 کیلوگرم(BMI 26)  و در میان مردانکمی بیش از 92.5 کیلوگرم(BMI 29)  بود.

پس از 12 هفته، دولاگلوتاید خطر افزایش وزن را در هر دو جنس در مقایسه با درمان پلاسبو کاهش داد.

زنانی که دولاگلوتاید مصرف می‌کردند حدود 1-2 کیلوگرم در مقایسه با افزایش وزن حدود 2-2.5 کیلوگرم برای زنان در گروه درمان پلاسبو، کاهش وزن داشتند.

مردانی که دولاگلوتاید مصرف می‌کنند، کمی بیش از نیم کیلوگرم وزن کم کردند در حالی که در گروه درمان پلاسبو، مردان حدود 2 کیلوگرم وزن اضافه داشتند.

اگرچه تغییر وزن، به طور کلی، بین جنس ها تفاوتی نداشت، زنان بیشتر احتمال داشت که وزن زیادی اضافه کنند، و دولاگلوتاید با خطر قابل توجهی کاهش وزن در میان زنان همراه بود که به عنوان افزایش بیش از 6٪ تعریف می شود.

افزایش وزن قابل توجه در زنان تقریباً 5 برابر بیش از مردان در گروه درمان پلاسبو شایع بود: 24٪ در مقابل 5٪.

به طور مشابه، افزایش وزن قابل توجه در زنانی که دولاگلوتاید مصرف می‌کردند به طور قابل‌توجهی کمتر از زنانی بود که تحت درمان پلاسبوبودند: 1٪ (1 از 83) در مقابل 24٪ (17 از 72). چنین اثراتی در بین مردان مشاهده نشد: 0٪ (0 از 44) در مقابل 5٪ (3 از 56).

اما به گفته محققان، تا حدودی شگفت‌آور است که اثرات مثبت دولاگلوتاید بر وزن تاثیری بر نرخ ترک کوتاه‌مدت سیگار در مردان و زنان نداشت، که در هر دو نسبتاً بالا بود: 98 مورد در میان زنان (63%) و 65 مورد در میان مردان (65 درصد).

به گفته محققان، خطر افزایش وزن پس از ترک سیگار ممکن است در طول زمان تغییر کند یا به عوامل دیگری مانند میزان وابستگی به نیکوتین یا سن بستگی داشته باشد.

اما محققان بر اساس این یافته ها نتیجه گیری کردند که درمان کمکی دولاگلوتاید می‌تواند به ویژه برای بیمارانی که با خطر افزایش وزن قابل توجهی پس از ترک سیگار مواجه هستند، مانند زنان، مفید باشد.

یکی دیگر از گروه‌های هدف می‌تواند افرادی از هر دو جنس باشند که به دلیل افزایش وزن در چندین تلاش برای توقف سیگار کشیدن، شکست خورده‌اند.

منبع:

https://www.news-medical.net/news/20231219/Diabetes-drug-may-help-women-avoid-weight-gain-after-quitting-smoking.aspx